Olumlu Düşünce Ne Kadar Zehirli Olabilir?
Tamamlamanız gereken projeler üzerinde gece gündüz yoğun bir tempoyla çalışan bir kadınsınız. Bu projelerde başarılı olabilirseniz, işvereninizden yüklü bir ikramiye ve uzun zamandır hak ettiğiniz terfiyi alacaksınız. Üstelik üniversiteye girdiğiniz günden bu yana tek hayaliniz herkesin sizi adınızla tanıyacağı bir marka olmaktı ve buna da çok yakınsınız. O kadar çok çalıştınız ki çocuklarınızın ilk kelimelerini, veli-öğretmen toplantılarını, ilk buluşmalarını kaçırdınız. Sonra bir gün bir telefon aldınız ve annenizin kanser olduğunu öğrendiniz. Tam hedefinize varmak üzereyken durmak zorunda kaldınız. Sonu belirsiz bir sürece girdiniz. Yaşadıklarınızı sağduyusuna güvendiğiniz dostlarınıza anlattınız. Tek isteğin anlaşılmaktı. Ama arkadaşlarınız yüzlerinde adeta bir gülümsemeyle size yıllardır çok çalıştığınızı, bu hayatın size güzel geleceğini, çocuklarınızla daha fazla vakit geçirebileceğinizi, annenizin hayatta olduğunu söylediler çok şükür. ve bundan bir ders çıkarmalısınız.
Ne hissederdin? Annenizin hastalığından dolayı size nasıl bir yaşam hediyesi alacağınızı düşünüyor musunuz?
Peki pozitiflik her zaman iyi bir şey değil midir?
Bazen takipçilerimden, kişisel gelişim içerik üreticilerimden ve müşterilerimden bu soruyu alıyorum. Olumlu sözlerinizin ardındaki güçlü enerjinin bize nasıl doğru gelmediğini düşünüyorlar?
Özellikle sosyal medyanın hayatımızın önemli bir parçası haline gelmesiyle birlikte olumlu fikir, olumlu bakış açısı gibi kavramlar her zamankinden daha fazla karşımıza çıkmaya başladı. Güzel bir söz vardır: “Her şeyin fazlası zararlıdır.” Her zaman pozitif düşünmeye yönlendirilmek “toksik pozitiflik” denilen kavramı doğurdu.
Toksik pozitiflik nedir? Aslında bu size dayatılan yapay bir pozitiflik algısıdır. Bu, yaşadığınız kriz sorunlarıyla ilgili olarak kademeli olarak içsel olarak bütünleşmek isteyebileceğiniz bir tavsiyedir, ancak ilk etapta mutlaka duygusal kimyanıza nüfuz edemez. Sosyal medyada gördüğümüz herkes her zaman mutludur, zor durumlarla kolaylıkla baş edebilirler ve endişelerimizi dile getirdiğimiz insanlar bize o olayın olumlu yönlerini gösterirler. Sonunda böyle hissetmediğimiz için içten içe suçlu hissetmeye başlarız. Gerçek duygularımızdan kaçar, yaşadığımız aksilikleri paylaşmaktan kaçınırız. Çünkü olması gerektiği gibi olumlu düşünemiyoruz.
Doğu ve Batı kültürleri bu sözü o kadar tutkuyla benimsediler ki, olumlu düşüncelerin dayatılmasına karşı çıkmak ilk başta beni endişelendirdi. Pozitiflik fikrine olan tutkulu inancı çok iyi anlıyorum. Her iki kültür de bize mutluluğun sihirli çaresinin pozitiflik olduğunu öğretti. Üstelik bu kelime sadece kişisel gelişimcilerin sözlüğünde kalmamış, doktorların, psikoterapistlerin, liderlerin ve öğretmenlerin de diline girmiştir. Herkes sistematik olarak bize olumlu düşünmemiz gerektiğini telkin etmeye başladı.
Ama sana bir sır vereyim mi? Kapalı kapılar ardında müşterilerim, arkadaşlarım, ailem ve ben, yalnız kaldığımızda başımıza gelen olaylarda hep olumlu bir yön bulmaya çalışma duygusunun üzerimizde nasıl bir performans baskısı yarattığını ve artık ortamdan nasıl uzaklaştığımızı konuşuyoruz. bize böyle hissettiren gruplar. “Her şey çok güzel olacak” diyen akranlarımızdan koptuk. Bunun işe yaramadığını hepimiz biliyoruz ve başka yollar arıyoruz.
Toksik pozitifliğin zararlarından bahsetmeye başlamadan önce pozitif olmanın o kadar da kötü olmadığını bilmenizi isterim. Burada değerli olan sağlıklı pozitif bakış açısıdır. Çünkü bir duyguyu inkar eden pozitiflik zehirlidir. Sağlıklı pozitiflik aynı anda duruma ve umuda yer açabilmektir. Yaşadığımız iyi ya da kötü deneyimleri kabul ederek bu deneyimlerdeki değişim ve gelişim alanlarını görebiliriz. Burada önemli olan olumsuz deneyim ve duyguları gerçekçi bir şekilde kabul etmektir. Hayatın sunduklarına şükretmek, kişisel tatmin, iyimserlik ve özgüven bizlere sağlıklı bir yaşamın kapılarını açar. Olumlu düşünmek çok değerli bir karakter özelliğidir. Kriz anlarında bize güç verir.
Ancak bir noktada bu kavramı abarttık ve pozitif insan olmanın her şeyin iyi tarafını gören bir robot olmak anlamına geldiği fikrine kapıldık. Toplumda saygın bulduğumuz tüm kanallar bu düşünceyi bize empoze ediyor. Her şeyde iyiyi bulamazsak bireysel gelişimimizde büyük bir başarısızlık yaşadığımızı düşünürüz. Olumsuzluk ruhumuzu bir iblis gibi ele geçirdi ve eğer olumlu olmazsak, çok çabalamadığımızı hissetmeye başladık.
Peki toksik pozitifliğe maruz kaldığımızı nasıl anlayacağız? Zor zamanımızda destek aradığımız bir dönemde;